Mùa mưa bão ở nước ta thường xuất hiện từ tháng 6 đến tháng 11 hàng năm, ở vùng biển phía Bắc (Vịnh Bắc Bộ), thời gian bão tập trung vào các tháng 7,8,9 và gây thiệt hại đáng kể cho nghề nuôi trồng thủy sản. Vì vậy, để hạn chế các tác động tiêu cực của mưa bão trong sản xuất nuôi trồng thủy sản, bà con cần chủ động thực hiện một số biện pháp như sau:
Trước khi có bão xảy ra: Đối với ao, đầm nuôi trồng thủy sản, bà con cần tiến hành thu hoạch thủy sản nuôi khi đạt kích cỡ thương phẩm; Thường xuyên kiểm tra và gia cố bờ ao chắc chắn, có khả năng chống chịu khi mưa lũ lớn; Phát quang những cành, cây xung quanh bờ, tránh gió bão làm cành, lá rơi vào gây ô nhiễm ao nuôi; Đặt ống xả tràn để thoát nước khi mưa lũ kéo dài và khi mực nước trong ao quá lớn; Chuẩn bị đầy đủ các trang thiết bị, cơ sở vật chất, hóa chất, nguyên nhiên vật liệu (lưới, đăng chắn, dụng ụ cọ tre, cuốc xẻng, máy phát điện, mô tơ quạt nước, vôi, tàu thuyền, phao cứu sinh,…) để chủ động gia cố, sửa chữa hệ thống bờ, cống khi có tình huống xấu xảy ra; Đặt lưới chắn xung quanh bờ (độ cao 40-50cm, ghim sâu 20-30cm dưới mặt đất) nhằm giảm thất thoát gây thiệt hại sản xuất khi mưa lũ kéo dài. Nạo vét, khơi thông ống rãnh, kênh mương đảm bảo thoát nước tốt khi xảy ra mưa lũ; Sơ tán người lao động về nơi trú ẩn an toàn, đảm bảo không có thiêt hại về người khi xảy ra thiên tai. Đối với lồng, bè nuôi trồng thủy sản, bà con cần tiến hành thu hoạch thủy sản khi đạt kích cỡ thương phẩm; Kiểm tra, gia cố lại hệ thống dây neo, phao lồng và di chuyển vào khu vực kín gió, có dòng chảy nhẹ để tránh gió bão gây hư hỏng lồng; Trường hợp không di chuyển được lồng, cần hạ lồng xuống thấp để giảm bớt sóng, gió; Che chắn mặt lồng/bè bằng lưới có kích thước mắt lưới phù hợp sao cho không để thủy sản nuôi lọt ra ngoài khi có thiên tai; Thường xuyên vệ sinh lồng sạch sẽ, thông thoáng để thoát nước và treo túi vôi (3-5kg) trước dòng chảy để phòng bệnh cho thủy sản; Bố trí neo đậu tuân thủ nghiêm các yêu cầu về phòng chống lụt bão của cơ quan quản lý địa phương; Sơ tán người lao động về nới trú an toàn, đảm bảo không có thiệt hại về người khi xảy ra thiên tai. Đối với nuôi ngao/nghêu bãi triều ven biển, bà con cần khẩn trương thu hoạch nhuyễn thể đã đạt kích cỡ thương phẩm; Gia cố chắc chắn, lưới, đăng chắn tránh để ngao/nghêu thất thoát; Gia cố các chòi canh, đảm bảo an toàn cho người lao động ở trên chòi; Tuân thủ nghiêm yêu cầu về bờ (vào trong đất liền) khi có lệnh của ban chỉ huy phòng chống lụt bão địa phương.
Sau khi bão đi qua, thường kèm theo mưa lớn do đó bà con cần tiến hành xả bớt nước trên tầng mặt để giảm bớt lượng nước mưa trong ao, đồng thời tiến hành chạy quạt nước, sục khí nhằm hạn chế sự phân tầng nước đối với những ao nuôi thâm canh và bán thâm canh; Khi mưa lớn kéo dài, nước ao nuôi bị đục, pH bị giảm đột ngột nên rải vôi xung quanh bờ ao ( 10kg/1000 m3), kết hợp bón vôi cho ao, đầm nuôi để ổn định pH nước và làm giảm độ đục của nước ao: đối với ao nuôi thủy sản nước ngọt: lượng vôi bón là 0,7-1kg/100m3; ao nuôi nước mặn lợ là 2-3kg/100m3; Bổ sung vitamin C, chế phẩm sinh học vào thức ăn để tăng sức đề kháng cho hủy sản nuôi; Tăng cường chăm sóc, quản lý ao nuôi, kiểm tra thường xuyên các yếu tố môi trường ao nuôi, sức khỏe thủy sản nuôi để có biện pháp xử lý kịp thời. Đối với lồng, bè nuôi trồng thủy sản, bà con cần tiến hành kiểm tra các yếu tố môi trường nước nơi đặt lồng, bè nuôi, đảm bảo các yếu tố môi trường nằm trong ngưỡng cho phép; Di chuyển lồng, bè về lại vùng nuôi (áp dụng với trường hợp trước bão phải di chuyển lồng, bè để tránh bão); Kiểm tra, vệ sinh hệ thống dây neo, phao lồng, lưới để đảm bảo an toàn cho hoạt động sản xuất trở lại bình thường; thường xuyên theo dõi các yếu tố môi trường và sức khỏe của thủy sản nuôi để có biện pháp xử lý kịp thời. Đối với nuôi ngao, nghêu bãi triều ven biển, khi nước thủy triều xuống, tiến hành kiểm tra, tu sửa đăng chắn; Sau mưa bão, ngao thường tập trung vào các góc đăng, chắn, cần san đều ra toàn bãi.
Cảnh Hoàng - Phòng nuôi trồng thủy sản