Triển khai thực hiện Công văn số 2980/BNN-TS ngày 24/4/2024 của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và chuẩn bị làm việc với Thanh tra của EC lần thứ 5 (có văn bản kèm theo).
Ngày 08/5/2024, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Công văn số 3677/UBND-NN về việc tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu lần thứ 5. Trong đó, UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành cấp tỉnh có liên quan và UBND các huyện, thị xã ven biển cần tập trung nguồn lực, xử lý dứt điểm các nội dung trọng tâm và báo cáo trước 17/5/2024.
Thứ nhất, về phía Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh yêu cầu thực hiện các nhóm nhiệm vụ, gồm: (1) Chủ trì, phối hợp với BCH Bộ đội biên phòng tỉnh, chính quyền địa phương cấp huyện, xã kiểm tra, rà soát và đảm bảo 100% tàu cá đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản thực hiện sơn đánh dấu tàu cá, kẻ số đăng ký theo quy định tại Thông tư số 23/2018/TT-BNNPTNT; (2) Lập danh sách 181 tàu cá đã xóa đăng ký trên VN Fishbase (tính từ ngày 08/5/2023 đến 10/4/2024), nêu rõ lý do và tình trạng tàu cá đã xóa đăng ký (nếu bán tỉnh khác cần ghi rõ bán sang tỉnh nào); (3) Phối hợp với UBND các huyện, thị xã rà soát, cập nhật lại danh sách tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 06m trở lên không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp giấy phép khai thác thủy sản (tàu cá 03 không); (4) Lập danh sách 96 tàu chưa cấp giấy phép khai thác thủy sản, 341 tàu cá hết hạn đăng kiểm, 31 tàu cá chưa lắp thiết bị GSHT; cung cấp danh sách cho UBND huyện/thị xã, các Đồn, Trạm kiểm soát Biên phòng tuyến biển để trực tiếp làm việc, hướng dẫn các chủ tàu thực hiện các thủ tục theo quy định và xử lý khi có vi phạm. Cung cấp danh sách tàu cá mất kết nối VMS cho Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND cấp huyện để điều tra, xác minh và xử lý dứt điểm các vụ việc vi phạm theo quy định (gồm 115 tàu/115 lượt mất kết nối VMS trên 6 tháng, 26 tàu/29 lượt mất kết nối trên 10 ngày trên biển không đưa tàu vào bờ, 115 tàu/422 lượt mất kết nối trên biển từ trên 6 giờ đến 10 ngày mà không báo vị trí về bờ theo quy định). Tổng hợp đầy đủ kết quả xử lý của các địa phương, Biên phòng đối với tàu cá mất tín hiệu kết nối VMS, báo cáo Bộ Nông nghiệp và PTNT theo quy định; (5) Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm đối với các tàu cá vi phạm khai thác IUU tại các cảng cá, trên các vùng biển; không để tàu cá bốc dỡ thủy sản khai thác tại các điểm lên cá bất hợp pháp (cảng cá chưa công bố mở cảng); (6) Chỉ đạo Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư giám sát và yêu cầu 1.055 tàu cá đang hoạt động đã lắp thiết bị VMS duy trì kết nối 24/7; (7) Chỉ đạo Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư, Ban quản lý Cảng cá, Tổ Liên ngành triển khai và hướng dẫn ngư dân, doanh nghiệp thực hiện truy xuất thủy sản khai thác điện tử (eCDT), đảm bảo phê duyệt tất cả tàu cá ra, vào cảng, nộp nhật ký khai thác thủy sản, bản ghi sản lượng bốc dỡ qua cảng, cấp giấy biên nhận bốc dỡ, cấp giấy xác nhận nguyên liệu và giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản được thực hiện qua hệ thống eCDT; hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu quốc gia VNFishbase, eCDT, VMS, cơ sở dữ liệu xử phạt vi phạm hành chính và các Googlesheet của Cục Thủy sản; (8) Chỉ đạo Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư, Ban quản lý cảng cá, Tổ Liên ngành sắp xếp hồ sơ khoa học đầy đủ, dễ giải trình. Hồ sơ kiểm soát tàu ra, vào cảng, thu nộp nhật ký khai thác, giám sát sản lượng bốc dỡ qua cảng, cấp giấy biện nhận và giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản (SC) tại cảng cá; Hồ sơ quản lý tàu cá, danh sách tàu cá IUU và tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU, giám sát tàu cá trên hệ thống VMS, giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản (CC), xử lý vi phạm tại Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư. Bố trí cán bộ đủ năng lực chuẩn bị và trình bày các nội dung khi làm việc với Đoàn Thanh tra của EC; (9) Chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh bố trí nguồn kinh phí trang bị thiết bị di động sử dụng hệ điều hành tương thích cho các cảng cá và Đồn/Trạm Kiểm soát Biên phòng để hỗ trợ ngư dân và doanh nghiệp truy cập, sử dụng hệ thống truy xuất thuỷ sản khai thác điện tử (eCDT); (10) Tham mưu UBND tỉnh kế hoạch chi tiết đón tiếp và làm việc với Đoàn Thanh tra EC lần thứ 5 đảm bảo an ninh, an toàn, đúng quy định của pháp luật.
Đối với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND tỉnh yêu cầu: (1) Chủ trì điều tra, xác minh thông tin, củng cố hồ sơ để xử lý nghiêm minh theo quy định đối với các tàu cá mất kết nối giám sát hành trình từ 25/01/2024 đến nay, thông báo số liệu xử lý cho Sở Nông nghiệp và PTNT (qua Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư) để tổng hợp, báo cáo chung cho toàn tỉnh. Cụ thể: 115 tàu/115 lượt tàu cá mất kết nối VMS trên 6 tháng; 04 tàu/04 lượt tàu cá mất kết nối trên 10 ngày trên biển không đưa tàu vào bờ và 115 tàu/422 tàu cá mất kết nối trên 6 giờ trên biển đến 10 ngày mà không báo vị trí về bờ theo quy định; (2) Chỉ đạo các Đồn Biên phòng tuyến biển phối hợp với Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư, Ban quản lý Cảng cá, Tổ Công tác liên ngành triển khai và hướng dẫn ngư dân, doanh nghiệp thực hiện truy xuất thủy sản khai thác điện tử (eCDT); tăng cường kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cửa lạch; đối với tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, không cho xuất lạch đi khai thác và yêu cầu chủ tàu không để ngư cụ, thiết bị, dụng cụ khai thác trên tàu; (3) Cập nhật đầy đủ kết quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản vào Hệ thống phần mềm xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Đồng thời cung cấp số liệu xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản cho Sở Nông nghiệp và PTNT (qua Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư) để tổng hợp, báo cáo; (4) Tổ chức kiểm tra, rà soát đảm bảo 100% tàu cá đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản thực hiện sơn đánh dấu tàu cá, kẻ số đăng ký theo quy định tại Thông tư số 23/2018/TT-BNNPTNT, xử lý vi phạm (nếu có).
Cùng với đó, đối với Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã ven biển như Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, Hoàng Mai và Cửa Lò, UBND tỉnh yêu cầu các địa phương vào cuộc một cách quyết liệt, cụ thể: (1) Chỉ đạo UBND xã, phường cử cán bộ nắm chắc địa bàn, đảm bảo nắm được toàn bộ số lượng tàu cá của địa phương; nắm rõ, cập nhật hiện trạng hàng ngày đối với các tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động khai thác thủy sản (tàu đang neo đậu ở đâu, tình trạng tàu…), lưu giữ hình ảnh tàu cá phục vụ quản lý; (2) Tập trung nguồn lực, thành lập các Tổ công tác (mời lực lượng Công an địa phương cùng tham gia) thực hiện việc rà soát, kiểm tra, xác minh, xử phạt dứt điểm đối với 23 tàu/25 lượt tàu cá mất kết nối giám sát hành trình trên 10 ngày trên biển không đưa tàu vào bờ (từ 01/01/2023 đến ngày 24/01/2024) theo thông báo của Sở Nông nghiệp và PTNT để báo cáo Bộ Nông nghiệp và PTNT; (3) Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và PTNT (Chi cục Thuỷ sản và Kiểm ngư) tiếp tục rà soát, cập nhật danh sách chủ tàu cá “03 không” có chiều dài lớn nhất từ 06m trở lên và báo cáo về Sở Nông nghiệp và PTNT để tổng hợp. Sau ngày 20/5/2024, địa phương nào để phát sinh tàu cá “03 không” thì đồng chí Chủ tịch UBND địa phương đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh, tổ chức làm việc với các chủ tàu chưa đủ điều kiện tham gia khai thác thuỷ sản để hướng dẫn làm các thủ tục, nắm chắc vị trí neo đậu của các phương tiện này, cụ thể: 96 tàu chưa được cấp giấy phép khai thác thủy sản, trong đó: Hoàng Mai: 25 tàu, Quỳnh Lưu: 30 tàu, Diễn Châu: 27 tàu, Nghi Lộc: 09 tàu, Cửa Lò: 05 tàu; 341 tàu chưa đăng kiểm, trong đó: Hoàng Mai: 112 tàu; Quỳnh Lưu: 58 tàu, Diễn Châu: 127 tàu, Nghi Lộc: 09 tàu, Cửa Lò: 35 tàu; 31 tàu chưa lắp VMS, trong đó: Hoàng Mai: 02 tàu, Quỳnh Lưu: 10 tàu, Diễn Châu: 17 tàu, Nghi Lộc: 01 tàu, Cửa Lò: 01 tàu; (4) Tổ chức kiểm tra, rà soát đảm bảo 100% tàu cá đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản thực hiện sơn đánh dấu tàu cá, kẻ số đăng ký theo quy định tại Thông tư số 23/2018/TT-BNNPTNT, xử lý vi phạm (nếu có).
Bên cạnh đó, trên cơ sở đề xuất của các Sở, ngành về việc triển khai nhiệm vụ chống khai thác IUU, UBND tỉnh giao Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh bố trí nguồn kinh phí để thực hiện theo quy định.
Ngoài các nhiệm vụ cụ thể đã được chỉ ra, UBND tỉnh yêu cầu các cơ quan, địa phương lập kế hoạch chi tiết đón tiếp, tập trung nguồn lực, bố trí địa điểm, cán bộ nắm vững chuyên môn nghiệp vụ, khả năng trình bày báo cáo và trả lời các yêu cầu của Đoàn Thanh tra EC; rà soát, sắp xếp, lưu trữ hồ sơ cả bản giấy và trên phần mềm điện tử đảm bảo hồ sơ thực hiện được liên kết theo chuỗi truy xuất được nguồn gốc, lưu trữ khoa học để dễ dàng truy xuất, cung cấp kịp thời theo yêu cầu của Đoàn Thanh tra EC (đặc biệt là tại Cảng cá, Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư, Tổ Liên ngành, lực lượng Biên phòng, UBND các huyện, thị …) tránh để xảy ra các tình huống bị động, sai sót ảnh hưởng đến kết quả thanh tra của Đoàn Thanh tra EC. Phòng Kiểm ngư