Ngày 20/9/2023 UBND tỉnh Nghệ An tổ chức Hội nghị bàn giải pháp chống khai thác IUU, chuẩn bị đón Đoàn EC lần thứ 4. Chủ trì hội nghị có đồng chí Nguyễn Văn Đệ, Phó chủ tịch UBND tỉnh, cùng tham dự có đại diện lãnh đạo các Sở, Ban ngành cấp tỉnh, UBND 05 huyện/thị ven biển, lãnh đạo UBND các xã/phường trọng điểm ven biển.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và PTNT, trong thời gian qua với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tỉnh Nghệ An cũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu, khuyến nghị của EC đưa ra. Khung pháp lý đến nay cơ bản đã được hoàn thiện tuy nhiên vẫn chưa đầy đủ, chưa có chính sách chuyển đổi nghề nhằm giảm số lượng và cường lực tàu cá, giảm nghề khai thác ảnh hưởng nhiều đến nguồn lợi, hệ sinh thái biển, thiếu các chế tài về xóa đăng ký, Thiếu các chế tài về xóa đăng ký tàu cá khi tàu đã bán, cháy, chìm, giải bản; xử lý đối với các cơ sở đăng kiểm không báo cáo đầy đủ. Công tác đăng kiểm còn nhiều bất cập, tình trạng tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới sang vùng biển nước ngoài, vi phạm IUU vẫn còn diễn ra phổ biến, việc điều tra xác minh đối với tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài còn hạn chế…
Các đại biểu tham dự Hội nghị (ảnh Thành Luân)
Tính đến ngày 14/9/2023 tỉnh Nghệ An có 1660 tàu thuộc diện phải đăng kiểm, tuy nhiên tỷ lệ mới chỉ đạt 70,12%, có 1.073/1.121 tàu cá đã lắp đặt thiết bị GSHT, đạt tỷ lệ 95,72%, số tàu chưa lắp là 48 tàu, chiếm tỷ lệ 4,28%. Qua theo dõi trên Hệ thống GSHT năm 2022 toàn tỉnh có 12.809 lượt tàu mất kết nối trên biển, trong đó số tàu cá mất kết nối quá 10 ngày là 370 lượt tàu. Trong 9 tháng đầu năm 2023 có 13.374 lượt tàu, trong đó mất kết nối quá 10 ngày là 325 lượt tàu. Liên quan đến vượt ranh giới vi phạm vùng biển nước ngoài từ năm 2022 đến tháng 9/2023 đã có 132 lượt tàu cá của tỉnh vượt ranh giới vào vùng biển Trung Quốc, không có trường hợp tàu cá vi phạm bị nước ngoài bắt giữ. Qua điều tra xác minh Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh đã xử phat 26 chủ tàu với số tiền 450 triệu đồng. Công tác xử lý vi phạm hành chính trong những năm qua chủ yếu mới chỉ do hai lực Biên phòng tỉnh và Chi cục Thủy sản thực hiện. Theo thống kê giai đoạn 2020 - 2023, hai lực lượng đã xử phạt 869 vụ với tổng số tiền hơn 3,6 tỷ đồng.
Đại diện Ban quản lý Cảng cá Nghệ An phát biểu (ảnh Thành Luân)
Tại hội nghị đại diện các Sở, ngành, UBND các huyện/thị, xã/phường cũng đã đánh giá những bất cập, khó khăn trong công tác quản lý, tình trạng vi phạm về IUU có dấu hiệu ngày càng tăng, tình trạng mất kết nối GSHT vẫn còn nhiều, công tác điều tra, xác minh gặp nhiều khó khăn do không có cơ sở, căn cứ để xử lý. Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng với chính quyền địa phương chưa cao, việc kiểm soát tàu cá ra vào chưa quyết liệt vẫn còn có sự nể nang đối với ngư dân. Công tác quản lý các tàu cá giải bản, mua bán, mất tích không thể quản lý được do các chủ tàu không khai báo, chế tài xử phạt chưa có…
Đại diện Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phát biểu (ảnh Thành Luân)
Đại diện Ban quản lý Cảng cá, UBND huyện Diễn Châu cho rằng ở một số luồng lạch như Lạch Vạn, Lạch Cửa Hội thường xuyên bị bồi lắng khiến nhiều tàu cá không thể ra vào nên việc quản lý tàu cá rất khó khăn, hệ thống phòng cháy, chữa cháy ở cảng Lạch Quèn, Quỳnh phương chưa đầy đủ…
Lãnh đạo UBND tỉnh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị (ảnh Thành Luân)
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị đồng chí Nguyễn Văn Đệ, Phó chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các Sở, Ban, ngành, chính quyền địa phương các cấp, tập trung chỉ đạo, thực hiện ngay các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách từ nay đến 30/9/2023. Trong đó cần khẩn trương rà soát toàn bộ dữ liệu tàu cá (bao gồm cả danh sách các tàu cá chưa đăng ký, đăng kiểm, giấy phép khai thác, lắp đặt GSHT...); đảm bảo số liệu phải chính xác, khớp, thống nhất với dữ liệu trên hệ thống quốc gia VNFishbase; hoàn thành 100% việc đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, an toàn thực phẩm theo quy định; các Đồn, Trạm biên phòng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ 100% tàu cá ra, vào cửa lạch. Kiên quyết không cho tàu cá chưa đủ các điều kiện theo quy định xuất lạch đi khai thác hải sản...Nhấn mạnh tại hội nghị đồng chí Phó chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các cơ quan báo chí, truyền hình, thông tin & truyền thông, chính quyền địa phương cần tăng cường mạnh mẽ hơn nữa công tác tuyên truyền, dành nhiều thời lượng, tin bài, phát sóng, đưa tin nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi đối với ngư dân thực hiện tốt các quy định chống khai thác IUU.
Để chuẩn bị đón đoàn EC vào kiểm tra lần thứ 4, đồng chí Nguyễn Văn Đệ yêu cầu các Sở, Ban, ngành, chính quyền địa phương cần chuẩn bị phương án, kịch bản và mọi điều kiện tốt nhất để làm việc với Đoàn EC sắp tới./.
Biện Thành Luân
(Phòng Thanh tra, Pháp chế- Chi cục Thủy sản Nghệ An)