Thông báo Kết luận của đồng chí Nguyễn Văn Đệ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Đoàn kiểm tra tại buổi làm việc của Đoàn kiểm tra hoạt động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trên địa bàn tỉnh Nghệ An
Thực hiện Quyết định số 614/QĐ-UBND ngày 20/3/2024 của UBND tỉnh Nghệ An về việc thành lập Đoàn kiểm tra hoạt động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trên địa bàn tỉnh Nghệ An, ngày 28/3/2024. Ngày 28/3/2024, Đoàn kiểm tra do Đồng chí Nguyễn Văn Đệ làm Trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra tại Cảng cá Lạch Quèn, các bến cá nhân dân, Đồn biên phòng Quỳnh Thuận, Văn phòng Tổ Công tác liên ngành tại các cảng cá.
Sau khi kiểm tra thực tế và Đoàn kiểm tra tổ chức họp nghe báo cáo của các cơ quan liên quan về công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trên địa bàn tỉnh; ý kiến phát biểu của các Thành viên Đoàn kiểm tra, đồng chí Nguyễn Văn Đệ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn kiểm tra kết luận: các cơ quan, đơn vị, địa phương đã vào cuộc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế tại Công văn số 732/BNN-KN ngày 25/01/2023 của Bộ Nông nghiệp và PTNT sau đợt kiểm tra vào ngày 11/01/2024: các Đồn/Trạm Biên phòng, Tổ Liên ngành đã kiểm tra, xác minh và tham mưu cấp có thẩm quyền xử phạt các hành vi khai thác sai vùng, mất kết nối giám sát hành trình; tỷ lệ đăng kiểm, cấp phép đều tăng (cấp giấy phép đạt 90,14%, an toàn thực phẩm đạt 80,34%)... Tuy nhiên, trên thực tế diễn ra vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: (1) Tiến độ kiểm tra, xác minh, xử lý các tàu cá vi phạm mất kết nối giám sát hành trình còn chậm, đặc biệt là xử lý dứt điểm số tàu cá vi phạm mất kết nối trong năm 2023 đến 25/01/2024 mà UBND tỉnh đã giao cho UBND các huyện, thị chủ trì. Hiện mới xử phạt được 8 tàu/253 tàu mất kết nối trên 10 ngày; (2) Công tác kiểm tra, giám sát tàu cá, sản lượng qua cảng có lúc chưa nghiêm túc; việc kiểm tra nhật ký khai thác chưa kỹ dẫn tới tình trạng Nhật ký ghi sai, không đúng, không đầy đủ thông tin... vẫn diễn ra; (3) Công tác rà soát, thống kê, quản lý đối nhóm tàu cá ”03 không” ở các địa phương còn hạn chế, chưa sâu sát; chưa có phương án theo dõi chặt chẽ đối nhóm tàu cá này; (4) Công tác thống kê sản lượng từ các tàu cá, cơ sở thu mua tại các bến cá tư nhân, truyền thống của các xã/phường chưa đầy đủ, kịp thời ảnh hưởng đến tỷ lệ giám sát sản lượng khai thác chung của toàn tỉnh; (5) Còn nhiều tàu cá không cập cảng cá chỉ định theo quy định nhưng chưa có giải pháp xử lý; (6) Chưa hoàn thành lắp đặt giám sát hành trình, cấp phép khai thác thủy sản, đăng kiểm; (7) Công tác báo cáo, cập nhật số liệu, lưu trữ, cung cấp hồ sơ chưa kịp thời, đầy đủ khi Bộ Nông nghiệp và PTNT yêu cầu.
Nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế trên chủ yếu từ nguyên nhân chủ quan như: công tác lãnh đạo, chỉ đạo có nơi, có lúc chưa tốt; trách nhiệm của một số tổ chức, cá nhân trong thực hiện nhiệm vụ chưa cao; các cấp chính quyền đặc biệt là chính quyền cơ sở (xã, phường) chưa thực sự vào cuộc, kiểm tra, xác minh để có biện pháp xử lý đến cùng; cũng như chưa làm tốt công tác vận động, tuyên truyền cho người dân.
Do đó, để thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT về công tác chống khai thác IUU, nhất là xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế mà Đoàn Công tác Bộ Nông nghiệp và PTNT đã chỉ ra, yêu cầu các cơ quan, đơn vị, địa phương cần vào cuộc quyết liệt hơn nữa, cụ thể:
(1) Đối với UBND các huyện, thị xã:
- Tập trung nguồn lực, thành lập tổ rà soát, kiểm tra, xác minh, xử phạt dứt điểm các tàu cá mất kết nối giám sát hành trình trong năm 2023 và từ 01/01/2024 đến 25/01/2024 theo thông báo của Sở Nông nghiệp và PTNT (cần thiết mời lực lượng công an vào cuộc) để có Báo cáo cho Bộ Nông nghiệp và PTNT; yêu cầu phải có hồ sơ chứng minh đầy đủ.
- Chỉ đạo UBND các xã rà soát, nắm chắc số lượng tàu cá trên địa bàn; nhóm tàu cá “03 không”, chưa lắp giám sát hành trình, tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU và yêu cầu phải xác định rõ chủ tàu, vị trí neo đậu.... của những tàu cá này; Thống kê sản lượng khai thác tại các bến cá tư nhân để phục vụ công tác giám sát sản lượng chung toàn tỉnh, truy xuất nguồn gốc.
- Thành lập Đoàn kiểm tra, kiểm soát tàu cá, sản lượng tại các bến cá tư nhân, truyền thống; tuyên truyền hướng dẫn chủ tàu/thuyền trưởng (≥15m) cập cảng cá chỉ định; tiến tới sẽ xử phạt nghiêm đối với hành vi vi phạm khai thác IUU, không cập cảng cá chỉ định…
- Tổng hợp, báo cáo và cung cấp hồ sơ xử lý vi phạm hành chính (bản sao) cho Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư để cập nhật lên phần mềm xử lý vi phạm hành chính.
- Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành các quy định về chống khai thác IUU; thông báo công khai trên phương tiện truyền thanh các xã các cá nhân vi phạm.
(2) Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, các Đồn, Trạm:
- Kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cửa lạch, cảng cá. Kiên quyết không cho tàu cá xuất lạch đi khai thác khi chưa đảm bảo đầy đủ các quy định (không có giám sát hành trình hoặc GSHT không hoạt động, không có giấy phép,...).
- Chủ trì xác minh, xử lý các tàu cá mất kết nối giám sát hành trình (quá 6h nhưng không báo cáo vị trí, quá 10 ngày... đã được Sở Nông nghiệp và PTNT thông báo danh sách), tàu vượt ranh giới, vi phạm vùng biển nước ngoài, các hành vi gửi thiết bị giám sát hành trình qua tàu cá khác...
- Cập nhật kết quả xử lý vi phạm hành chính lên phần mềm quản lý xử phạt đã được cấp tài khoản.
(3) Giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:
- Phối hợp các Đồn, Trạm, UBND các huyện kiểm tra, xác minh, xử lý, xử phạt dứt điểm nhóm tàu cá mất kết nối trên 6 tháng, có đầy đủ hồ sơ chứng minh.
- Chủ trì, phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh (trực tiếp là Đồn, Trạm), chính quyền địa phương rà soát, yêu cầu ngư dân hoàn thành việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; đối những tàu chưa lắp phải có danh sách cụ thể (tình trạng hiện tại? đang ở đâu? nguyên nhân?...).
- Phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh có giải pháp bố trí ngay lực lượng lao động phục vụ hoạt động của các tàu kiểm ngư, đảm bảo công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển.
- Thường xuyên kiểm tra công tác chống khai thác IUU tại các địa phương đơn vị, kịp thời hướng dẫn và đề xuất kiến nghị xử lý nếu vượt thẩm quyền. Đề nghị Sở Tư pháp cử cán bộ tham gia cùng để hướng dẫn nghiệp vụ xử lý vi phạm hành chính.
(4) Ban quản lý cảng cá, Tổ công tác Liên ngành:
- Thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ kiểm tra, giám sát tàu cá, sản lượng qua cảng.
- Khi có dấu hiệu vi phạm kịp thời kiểm tra, xác minh lập hồ sơ và tham mưu cấp có thẩm quyền xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU (nhóm hành vi: khai thác sai vùng, đánh dấu tàu cá, đăng ký, đăng kiểm, cấp phép...).
- Hướng dẫn, vận động chủ tàu/thuyền trưởng ứng dụng công nghệ cài đặt Nhật ký khai thác điện tử (eCDT) để nâng cao hiệu quả giám sát sản lượng.
(5) Các đơn vị, chính quyền tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành các quy định về chống khai thác IUU; thông báo công khai trên phương tiện truyền thanh xã các cá nhân vi phạm để răn đe.
Bên cạnh đó, trên cơ sở các kiến nghị, đề xuất của các cơ quan, đơn vị, địa phương, đồng chí Nguyễn Văn Đệ kết luận: (1) Về đề nghị cho phép Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tiếp tục ký hợp đồng với các lao động trên 02 tàu kiểm ngư: giao Sở Nông nghiệp và PTNT rà soát, phối hợp với Sở Nội vụ báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định; Sở Nông nghiệp và PTNT chỉ đạo Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư có kế hoạch đào tạo nhân lực đảm bảo thực hiện được nhiệm vụ trên 2 tàu Kiểm ngư; (2) Về đề nghị mua sắm trang thiết bị (máy vi tính) cho các Trạm Kiểm soát Biên phòng tuyến biển: Giao Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh tổng hợp số lượng máy vi tính cần trang bị, làm việc với Sở Tài chính để tham mưu UBND tỉnh; (3) Về lỗi kết nối của các nhà mạng: Giao Sở Nông nghiệp và PTNT làm việc với các nhà mạng về tình trạng tàu cá mất kết nối VMS; yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ VMS xác định rõ nguyên nhân tàu cá mất kết nối nhằm đảm bảo tính khách quan, chính xác khi xử lý./.
Phòng Kiểm ngư